کد خبر : 13884 تاریخ انتشار : ۶تیر ۱۴۰۳ ساعت 12:14

«عید سیدان» در فرهنگ و باورهای عامیانه مردم کوچصفهان

«عید سیدان» در فرهنگ و باورهای عامیانه مردم کوچصفهان

عید غدیر خم در فرهنگ عامه مردم گیلان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ به طوری که اغلب مردم در این روز با برپایی مراسم و جشن و سرور آن را گرامی می‌دارند.
به گزارش نیمرخ/ در روز عید غدیر خم که در فرهنگ مردم گیلان به عید «سیدان» معروف است، عامه مردم به دیدن سادات می‌روند و این اقدام را پیوندی دوباره بین خود و خاندان اهل بیت(ع) می‌دانند. در این دیدار سادات نیز بر حسب یک سنت قدیمی که هم اکنون نیز رایج است ، با اهدای عیدی به دیدارکنندگان از آنان تقدیر می کنند.
یک پژوهشگر فرهنگ عامه با بیان اینکه عید غدیر خم در اصطلاح عامه ساکنین کوچصفهان «عید سیدان» نامگذاری شده است، گفت: مردم در عید سیدان از «آقا» و«آ دوختر» ته کیسه می گیرند.
«حمید نظرخواه علیسرایی» نویسنده ، روزنامه نگار، پژوهشگر فرهنگ عامه، کوچصفهان شناس و دانشجوی کارشناسی ارشد ایران شناسی فرهنگ مردم، آداب و رسوم و میراث فرهنگی در این  رابطه می گوید: اهالی برخی از دهکده های کوچصفهان همچون؛ علیسرا، شکارسرا، جعفر آباد، بلسبنه، پیرموسی، سده ، حشکوا و ... در روز عید غدیرخم یا به اصطلاح عامه ساکنين کوچصفهان «عید سیّدان»، بر این باورند که می بایست برای احترام به خاندان سادات به منزل آن ها بروند و این روز را که به نام آن ها نامگذاری شده است تبریک گفته و هدیه ای «سکه یک تومانی یا هر سکه ای دیگر» که به آن «ته کیسه» می گویند از «آقا» مرد سید، «آ دوختر» یا «خانم سادات» زن سیده به عنوان عیدی دریافت کنند.
وی با بیان اینکه مردم بر این باورند که آن سکه دریافتی را به هیچ عنوان نباید خرج کنند چون آن «ته کیسه» باعث خیّر و برکت زندگی شان می شود، افزود: سکه را داخل پارچه ای «سبز رنگ» یا «پارچه گلدار» قرار داده و گره می زنند و داخل صندوق چوبی می گذاشتند.


نظرخواه بیان کرد: برخی هم بعد از دیدار از خانواده‌های سادات خوراکی را به عنوان «تبرکی» برای سایر اعضای خانواده با خود به منزل می بردند تا آن ها هم با خوردن آن «تبرکی» از گزند بیماری ها و حوادث ناگهانی در امان بمانند.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از رسم های «عید سیّدان» دیدار فرزندان معنوی سادات می باشد، ادامه داد: وقتی کسی در زمان کودکی دچار بیماری می شد و طبیب ها عاجز از درمان آن می ماندند، پدر و مادر کودک، فرزندش را به نزد «آقا» یا «آ دوختر» می بردند و برای زنده ماندن و سلامتی اش، فرزند خود را به مبلغی حدوداً «یک تومان» یا بیشتر به آن سید می فروختند و پول دریافتی از «آقا» را به داخل پارچه ای گره می زدند و مدتی به همراه دعایی که آن سید می نوشته به بازوی فرزندشان می بستند تا همیشه سلامت بماند.
نظرخواه تصریح کرد: یکی از وظایف آن کودک این بود که هر ساله برای ادای احترام به «آقا» یا «آ دوختر» در روز «عید سیّدان»  با گرفتن هدیه ای به دیدار آن ها برود و عیدی خودش را که همان «ته کیسه» می باشد، دریافت کند.
وی اضافه کرد: زمانی که این کودک به سن بلوغ رسید و وقت ازدواجش باشد «پسر یا دختر» حتماً می بایست به نزد آن خانواده سیدی که به آن ها فروخته شده است برود و کسب اجازه کند، در واقع خانواده سادات حکم پدر یا مادر معنوی آن شخص را دارند و در قبال زندگی اش احساس مسئولیت می کنند و گاه خودشان برای خواستگاری فرزند معنوی شان پیش قدم می شوند.
نظر خواه با بیان اینکه اگر «آقا» یا «آ دوختر» فوت کرده باشند آن فرزند معنوی وظیفه دارد هر ساله در روز عید غدیرخم «عید سیّدان» با گرفتن گل و گلاب بر سر مزارش برود و فاتحه ای برای شادی روحش بخواند گفت: همچنین بر این باورند زمانی که ساداتی که کودک به آن ها فروخته شده است فوت کرده باشد، آن جوان برای کسب اجازه ازدواجش می بایست به پسر یا دختر آن سید که بردار و خواهر معنوی وی می باشد مراجعه کند تا از آن ها برای ازدواجش کسب اجازه کند.

نظر شما
تاکنون نظری برای این مطلب ثبت نگردیده است
آخرین اخبار
اخبار پر بازدید