معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی گفت با وجود انجام مذاکرات با روسیه و آذربایجان برای مشارکت در تکمیل خط ریلی رشت-آستارا، این پروژه را چه با حضور روسیه و چه بدون حضور این کشور تکمیل می‌کنیم تا در جهت افزایش ترانزیت کشور مورد استفاده قرار گیرد.
نیمرخ گیلان/ راه‌آهن رشت- آستارا از پروژه‌های اولویت‌دار ریلی کشور است که سه روش تامین منابع از طریق روسیه، فاینانس داخلی و تهاتر نفت برای آن در نظر گرفته شده و باید دید با توجه به تاکید مسئولان، درنهایت با کدام روش تکمیل خواهد شد.
برای تکمیل راه‌آهن رشت- آستارا هزینه ۸۰۰ میلیون یورویی برآورد شده و با توجه به اظهار تمایل روسیه برای مشارکت در تکمیل این پروژه ریلی به عنوان حلقه مفقوده ریلی کریدور شمال- جنوب، جلسات مشترکی از سوی مدیران وزارت راه و شهرسازی برای حضور و سرمایه‌گذاری مسکو در این پروژه برگزار شده است تا هم تامین اعتبار انجام شود و هم پیشرفت این طرح بزرگ و مهم سرعت گیرد.
پروژه رشت- آستارا را مهم‌ترین پروژه ریلی کشور است
در این راستا شهریار افندی‌زاده معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی پروژه ریلی رشت- آستارا را مهم‌ترین پروژه ریلی کشور دانست و به ایسنا گفت: با وجود انجام مذاکرات با روسیه و همچنین آذربایجان به منظور مشارکت در تکمیل این خط ریلی، این پروژه را چه با حضور روسیه و چه بدون حضور این کشور تکمیل می‌کنیم تا در جهت افزایش ترانزیت کشور مورد استفاده قرار گیرد.
براساس گزارش وزارت راه و شهرسازی، وی در بیان اهمیت خط ریلی رشت- آستارا گفت: این خط ریلی با طول ۱۶۲ کیلومتر کامل‌کننده کریدور شمال به جنوب از بندر عباس تا رشت و بعد از رشت تا آستارا است و با تکمیل آن، ایران از طریق آذربایجان به روسیه و شمال اروپا وصل می‌شود.
معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: دولت روسیه به مشارکت در تکمیل راه‌آهن رشت- آستارا علاقمند است تا به‌صورت وام و یا روش‌های دیگر به تامین مالی این خط ریلی کمک کند. به همین منظور طی ماه‌های اخیر مذاکراتی با دولت روسیه در راستای توسعه ترانزیت میان دو کشور انجام شده است.
مذاکره با روسیه برای اجرای تفاهمنامه ۱۶ بندی مشارکت در راه‌آهن رشت- آستارا
افندی‌زاده افزود: برای این کار تفاهمنامه دوجانبه بین ایران و روسیه پیشهاد داده شده و تفاهمنامه سه‌جانبه‌ای نیز میان ایران، روسیه و آذربایجان منعقد شده که پیرو بیانیه مشترک با امضای وزرای سه کشور است. در این تفاهمنامه محورهایی درباره احداث و نحوه بهره‌برداری پروژه ریلی در ۱۶ ماده پیش‌بینی شده که شامل تعیین نوع طراحی خط از جمله عرض خطوط ریلی این پروژه است.
وی ادامه داد: عرض خطوط ریلی کشور ما ۱۴۳۵ میلی‌متر و عرض خطوط آذربایجان و روسیه ۱۵۲۰ میلی‌متر است، بنابراین باید بین رشت و آستارا حتما از خطوط ریلی ایران استفاده کنیم اما پیشنهاد شده ریل سومی هم در کنار شبکه ریلی کشور قرار گیرد که به عرض ۱۵۲۰ میلی‌متر هم برسد تا هم قطارهای با عرض استاندارد و هم قطارهای با عرض پهن بتوانند از شبکه ریلی ما عبور کنند که البته نیاز است این موضوع از لحاظ علمی و فنی هم مورد بررسی قرار گیرد.
معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی افزود: به این ترتیب هم افزایش عبور قطارها را به دنبال خواهد داشت و هم در آستارا و رشت می‌توانیم تعویض بوژی داشته باشیم که البته نیاز است احداث این ریل و سرمایه‌گذاری آن بر عهده کشور روسیه باشد که در این رابطه باید مسئولین کشور تصمیم‌گیری کنند.
تامین مالی روسیه به چه صورت خواهد بود؟
افندی‌زاده دومین مساله مورد مذاکره با روسیه را تامین مالی دانست و گفت: نوع سرمایه‌گذاری روسیه در این پروژه، نحوه طراحی، بهره‌برداری و نحوه مشارکت دو کشور در حال مذاکره است. در تفاهم اولیه تملک اراضی قرار است بر عهده ایران باشد و نوع ساخت و بهره‌برداری نیز در تفاهمنامه‌ها مورد مذاکره قرار دارد.
وی درباره حضور قرارگاه خاتم‌الانبیا در پروژه ریلی رشت-آستار گفت: با توجه به اهمیت این پروژه، قرارگاه خاتم نیز اقداماتی در آغاز انجام داده و همچنین بعد از تفاهمنامه دوجانبه با روسیه به دنبال پیمانکارانی خواهیم رفت تا تکمیل خط هرچه سریعتر انجام شود.
معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه پروژه ریلی رشت- آستارا نقش حیاتی در ترانزیت کشور دارد، افزود: در سیزدهمین اجلاس مشترک ایران و روسیه با این کشور برای جابجایی ۱۰ میلیون تن کالا تا سال ۲۰۲۳ تفاهم شده و همچنین سه کشور ایران، روسیه و آذربایجان نیز برای جابه‌جایی ۱۵ میلیون تن کالا تفاهم کرده‌اند که نشان می‌دهد تقاضای بار به اندازه کافی وجود دارد.
افندی‌زاده تاکید کرد: برای پاسخگویی این حجم از تقاضا باید ظرفیت کشور را هم در حوزه زیرساخت‌ها و هم در توسعه ناوگان به ویژه لکوموتیو و واگن افزایش دهیم.
وی در پایان خاطر نشان کرد: حدود ۸۰ درصد ترانزیت کشور از طریق جاده انجام می شود و حمل ونقل ترکیبی یعنی حمل کالا از طریق دریا، ریل و جاده نیز باید رونق گیرد.
پیش از این هم خیراله خادمی -مدیرعامل شرکت مادرتخصصی ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور- به ایسنا گفته بود که برای تکمیل این پروژه، منتظر روس‌ها یا چینی‌ها نمانده‌ایم و مسیرهای دیگر تامین مالی را هم در دولت پیش‌بینی می‌کنیم.